Memory Games 2018 | Belgesel Yorumu

 

Hey gidi hey, bu blogda belgesel yazmak da varmış demek. Ne yalan söyleyeyim çok izlediğim bir tür değil belgesel. Belgesel deyince aklıma ilk gelen şey hayvan belgeselleri olduğu için belki de elim pek gitmezdi. Küçükken babam tvde ne zaman doğal yaşamla ilgili belgesel izlese sıkılırdım, ondan dolayı sanırım belgesellere bayağı bir önyargılıydım. Daha sonra tasarım, minimal yaşamla ilgili belgesellere denk gelince benim de sevdiğim belgeseller olduğunu fark ettim.

Bugün de geçenlerde izleyip sevdiğim bir belgesel olan Memory Games hakkında konuşmaya geldim. Hala Queen's Gambit'in etkisindeyken bir de arkasından Memory Games'i izlemek çok güzel oldu. 

Memory Games yani hafıza oyunları meğer dünyada turnuvaları düzenlenen bir alanmış. Hatta bazı ülkelerde -belgeselde gördüğüm kadarıyla Moğolistanda- sırf hafıza oyunlarına odaklı okullar varmış. Küçük yaştan itibaren hafıza oyunlarında eğitim alan çocukları görünce bir imrenmedim değil hani.

Peki nedir bu hafıza oyunları?

Memory Games'te de gösterdikleri üzere belli bir süre içinde en çok kelimeyi/ismi/kart sırasını vb. ezberlemeye dayanan oyunlar. Turnuvalar toplamda 10 disiplinden oluşuyor ve yanlış ya da eksik bilgi vermemek için sözü wikipedia'ya devrediyorum.

"...Dünya Hafıza Şampiyonası 10 farklı disiplinde düzenlenmektedir. Yarışmacıların verilen sürede en fazla bilgiyi ezberlemeleri istenen dallar şunlardır:

1. 1 Saat Sayılar (23712892....)
2. 5 Dakika Sayılar
3. Söylenen Sayılar; saniyede 1 okuma
4. 30 Dakika Binary Sayıları (011100110001001....)
5. 1 Saat Oyun Kartları
6. Karışık Kelimeler (Ev, oyun, öksüz, ansiklopedi vb.)
7. İsimler ve Yüzler (15 dakika)
8. 5 Dakika Tarihsel Zamanlar (Kurmaca olaylar ve tarihi yıllar)
9. Soyut Görüntüler (siyah ve beyaz rastgele oluşturulan görüntüler)
10. Hız Kartları - Her zaman son disiplindir. Mümkün olduğunca hızlı 52 iskambil destesi karıştırılır ve her birinin sırasının ezberlenmesi istenir."

Böyle bakınca bir tık daha kolay görünüyor ancak insanların hız kartlarında mesela 52 kartlık desteyi sadece 15 saniyede ezberlediklerini görünce insan bir inanamıyor, o insansa ben neyim diye sorguluyor. Gerçi hafıza oyunları oyuncuları bunun yetenek değil beceri olduğunu söylüyorlar. Bir parçam inanıyor da buna ama yine de ütopik geliyor kendimi bunları yapabilirken hayal etmek.

Neden hafıza oyunları?

Oyuncuların kendilerine göre birçok nedeni olsa da beni en çok etkileyen Nelson Dellis oldu. Alzeimer'dan dolayı büyükannesini kaybetmek Nelson'ı oldukça etkilemiş. Alzeimer bence de gerçekten üzücü bir hastalık. Gün geliyor kendi evladını bile tanımıyorsun. Onca yıllık hayatın sanki hiç yaşanmamış gibi siliniyor. Seni sen yapan şeylerin, anıların yok oluyor. Nelson da buna yakından şahit olunca nasıl bu sondan kaçabilirim diye araştırmaya başlamış ve hafıza oyunlarıyla yolunun kesişmesi bu şekilde olmuş.

Daha sonra hafıza oyunlarıyla ilgilenmeye başlaması ve gittikçe kendini geliştirip 4 kez Amerika şampiyonu olması da bence ilham verici çünkü ne çocuk yaşta başlamış ne de daha öncesinde bu yönde bir üstün yetenek gösterip bu alana yönelmiş. Tamamen kendi çabasıyla böyle büyük başarılara imza atması beni sevindirdi. Hafıza oyunlarıyla ilgilenmeye başlayacağımdan değil ama yine de uğraşacağımız herhangi bir konuda beynimizin biz çabaladıkça karşılığını verecek olması umut verici.

Nelson Dellis'in kendi websitesi, youtube kanalı ve hafıza teknikleriyle ilgili bir kitabı. Zeki adam bunu hobiden mesleğe dönüştürmeyi de ihmal etmemiş. Youtube kanalında dil öğrenme, mors alfabesini öğrenme, hafıza teknikleri, mind palace, hızlı okuma gibi birçok ilgi çekici video var. Bir ziyaret etmenizi öneririm ben. Buraya da bir tanesini iliştireyim hatta.

Hafıza Teknikleri

Belgeselde en çok mind palace yani hafıza sarayı tekniği üzerinde duruluyor. Soyut bir kavram olan hafıza sarayı'nı çok da güzel görselleştirmişler. Sherlock izlemiş olanlar bu tekniğin adını çoktan duymuşlardır zaten. Kökeni ta antik Yunanlılara dayanan bir hafıza tekniği. Bunun için çok iyi bildiğiniz bir yapıyı seçmeniz gerek önce. Bu sık gittiğiniz bir kütüphane ya da çocukluğunuzun geçtiği ev ya da okulunuz olabilir. Daha sonra yapacağınız şey öğreneceklerinizi bu hafıza sarayı'nıza yerleştirmek. Zurnanın zort dediği kısım da burası sanırım. Henüz benim de bir hafıza sarayım olmadığı için ekleyecek bir şeyim yok ama şuradan konuyla ilgili daha detaylı bilgi alabilirsiniz.